Hak Dini Kuran Dili - Elmalılı M.Hamdi Yazır Tefsiri - Karton Kapak
Ürün Özellikleri :
Yayınevi : Azim Dağıtım
Yazar : Elmalılı M.Hamdi Yazır
Kapak Kalitesi Karton Kapak
Sayfa Kalitesi : İthal Kağıt (2.Hamur)
Ebat : 16 X 23,5 cm
Dil : Türkçe
Ağırlık : 6500 gr (10 Cild)
10 cilt takım eser
Sunuş
Kur'ân-ı Kerîm, Allah Teâlâ'mn, insanları karanlıktan aydınlığa ramak için, Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.v.)'e indirdiği İlâhî etaptır. 14 asırdan beri yüz binlerce şehid bu Kitâb'm hâkimiyeti rr. kanlarını dökerken, yüz binlerce âlim de bu ilahi kelamın anla- ştiması ve gönüllere yerleştirilmesi için, gönüllerde, zihinlerde Kur'- ân m hâkimiyeti için göz nuru dökmüşlerdir.
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır da son dönemde yetişen en değerli kümlerimizden biridir. Cumhuriyetin ilk yıllarında kaleme aldığı TC Em sahiplerinin takdirle karşıladığı "Hak Dini Kur'ân Dili" isimli tefsirini günümüz Türkçesine kazandırmak, gereken, hatta geciken t _r görevdi. Bu görevi, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Öğre- - İyelerinden Prof. Dr. İsmail KARAÇAM, Yrd. Doç. Dr. Emin IŞIK, Doç. Dr. Nusrettin BOLELLİ ve Diyanet İşleri Başkanlığı İs ve not;tanbul Haseki Eğitim Merkezi hocalarından Abdullah YÜCEL üst ve not;lendiler. Değerli hocalarımıza ve bu görevin yerine getirilmesinde emeği geçenlere teşekkürü bir borç biliriz.
Gönlümüzde, beynimizde ve hayaümızda Kur'ân'm gerçek hâkimn.etinin tahakkuku duasıyla... Gayret bizden, tevfik ve hidâyet Al ve not;lah tandır.
.Azim Dağıtım
Önsöz
Yüce Allah, sözlerin en güzeli olan Kur'ân'ı, okuyup anlamaları ve gereğince amel etmeleri için kullarına göndermiştir. Hz. Peygamber Efendimizden beri Kur’ân'ı iyi bilenlerin ve doğru anlayanların, onu anlamakta güçlük çekenlere yardımcı oldukları, bunu bir görev ve ibadet saydıkları bilinen bir gerçektir. Bu anlayışla hareket eden İslâm bilginleri, İslâm tarihi boyunca, her asırda ciltler dolusu tefsir yazmışlardır. Ancak din ilimlerinde ortak dilin Arapça olmasından dolayı bu eserlerin hemen hepsi Arapça olarak kaleme alınmıştır. Onlardan faydalanabilmek hem Arap dilini iyi bilmeyi, hem de İslâm ilimleri alanında belli bir seviyeye gelmiş olmayı gerekli kılmaktadır.
Tanzimatla birlikte iyice batıya açılan eğitimimiz, bir anlamda oradan gelecek düşünce akımlarına da kapılarını açmış oluyordu. Nitekim çok geçmeden bunun etkisi toplum hayatında kendini gösterdi. O zamana kadar hiç kimsenin şüpheye yanaşmadığı İslâmî değerler, İslâm kültüründen mahrum, batı hayranı bazı yan aydınlar arasında tartışma konusu edilmeye başlandı. Artık herkes İslâm ve Kur'ân hakkında ileri geri konuşuyor, kendince fikir yürütüyordu. Oysa İslâmî değerlere karşı yöneltilen tenkitlerin pek çoğu, hıristiyan misyonerlerinin öteden beri İslâm'ı yıkmaya ve yıpratmaya yönelik çabalarından kaynaklanan görüşlerdi. Yavaş yavaş ülke idaresinde ağırlıklarını hissettirmeye başlayan bu dışa bağlı kültürün zebunu olan sözde aydınların büyük çoğunluğu, bu görüşlere karşı verilmesi gereken ciddi cevapların neler olduğunu bilemedikleri gibi, ister istemez bu yıkıcı fikirlerin etkisinde de kalıyorlardı.
Bu manzara karşısında medreseler, asırlarca devam edegelen klâsik eğitim sistemini sürdürüyor, onun mensuplan kendilerini, mümkün olduğunca bu tartışmalann dışında tutmaya çalışıyorlardı. Genel manzara böyle olmakla beraber, onlar arasında Elmalılı Ham- di Efendi gibiler, sırf kendi gayretleri ile medresenin kabuğu dışına çıkıp, toplumda olup bitenleri görebiliyor, İslâmî gerçekleri savunmaya, hem bu dış kaynaklı kültürün savunucusu aydınları, hem de halkı aydınlatmaya ihtiyaç olduğuna inanıyorlardı. Bu ihtiyaç gittik ve not;çe artan bir şiddette kendini gösteriyordu, özellikle cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte memleketimizde tatbik edilen koyu bir laisizm anlayışının hakim olduğu materyalist ve gayri millî eğitim sistemi, manevî değerlerden son derece yoksun bir neslin ortaya çıkmasının başlıca sebebi sayılmalıydı. Böyle bir neslin yakın tarihte ülke mukadderatına hakim olacağını düşünmek ve hatta her geçen gün bu ve not;nun kötü örneklerinin ayrık otu gibi birer birer ortaya çıktığını görmek; vatanını, milletini ve mukaddesatını canı gibi seven gerçek aydınların uykusunu kaçırıyordu. Artık İslâm dininin, asrın gerektirdiği ve insanların ihtiyaç duyduğu seviyede anlatılması ve Kur'ân'm asrın idrakine söyletilmesi lazımdı. Hem de bu iş, millete kendi dili ile yapılmalıydı.
İşte cumhuriyetin daha ilk yıllarında Kur'ân'm Türkçe'ye terceme edilmesine ve kısaca da olsa bir tefsirinin yapılmasına karar verilmişti. Bu iş için kimin veya kimlerin görevlendirileceği hakkında uzun tartışmalar oldu. Büyük Millet Meclisi başta olmak üzere aklı eren kimseler bu işle ciddî olarak meşgul oldular. Nihayet zamanın Diyanet İşleri Reisi merhum Rifat Börekçi ile yardımcısı merhum Ahmet Hamdi Akseki'nin tensip ve ısran ile tercemenin İstiklâl Marşı şairi Mehmet Akif Bey'e, tefsirin de Elmalılı M. Hamdi Efendi'ye yap ve not;tırılması uygun görüldü. Bir müddet sonra şair M.Akif Bey Mısır'a gitti. Orada hazırladığı ilk tercemeleri Hamdi Efendi'ye gönderdi, ancak bunları beğenmediğini, bütün gayretine rağmen bu konuda ba ve not;şarılı olabildiğine inanmadığını da yazıyordu. M.Akif Bey daha sonra terceme işinden kesinlikle vazgeçtiğini ilgililere bildirince Diyanet İşleri yetkilileri tercemeyi de yapması için Hamdi Efendi'ye teklifte
bulundular. Ancak o da Kur'ân'm Türkçe'ye lâyıkı ile terceme edile eğme inanmadığını bildirerek, yalnızca meâl olarak tefsirden ince bir ilavenin konulabileceğini söyledi ve onun bu görüşü kabul edildi.
Dikkat edilirse hep meâl tabiri kullanılmıştır. Bunun elbette özel bir anlamı ve önemi vardır. Yapılan meâllerde Kur'ân'm cümle yapısına ve ifade tarzına aynen riayet edilmiş, Arapça kelimelerin karşılığında Türkçeleri konulmakla yetinilmiştir. ve Acirc;yetlerin bu şekilde Türkçe'ye çevrilmesi ve Türk dilinin cümle yapısına özen gösteril ve not;memesi, daha o zamanlar birtakım itirazlara yol açmış ve bu tarz bir meâl birçoklarınca beğenilmemişti. Ancak merhum Hamdi Efendi nin büyük oğlu Muhtar Yazır'm, eserin ikinci baskısı için yazdığı insözde de (15 Aralık 1959) belirttiği gibi, o sıralarda Kur'ân'm namazda Türkçe okunması ve okutulması yolunda bir eğilim belirmiş ve bazı denemeler de yapılmıştı. Sözkonusu eğilim Hamdi Efendi'nin inançlarına aykırı olduğundan, terceme değil, özellikle meâl işinde ısrar etmişti.
Bu eser, işte böyle çok yönlü uğraşmalar ve yıllar süren çalışmalar sonunda meydana geldi. Bunun Türkçe yazılmış tefsirler içinde erişilmez bir yeri ve bundan sonra da kolay kolay aşılamaz bir ilmi değeri bulunduğu kesindir. Eserin yazarına göre, ancak harcadığı emeğin bir misli daha emek vermek suretiyle Kur’ân'a doğru dürüst bir tefsir yazılabilir. Daha sonra ömrüm yetişmez ve bu eser yarım kalır korkusuyla birçok sûreyi inceliklerine ve derinliklerine girmeden ve sözü uzatmadan kısaca tefsir edip geçtiği de bilinmektedir. Bununla beraber merhum tefsircinin gerekli gördüğü yerleri uzun uzadıya açıklamaktan ve çok yönlü İlmî ispatlara yer vermekten çekinmediği de açıkça müşahede edilir. Eserin çeşitli İslâmî ilimler, hatta modern ilimler ve fikirler açısından büyük bir bilgi hâzinesi olduğu inkâr kabul etmez bir gerçektir. Bu mükemmel eser birçok yönlerden bazı ufak tefek tashihlere de ihtiyaç göstermekteydi. Bu cümleden olarak:
1.Eserin dili: 1930'lu yılların diliyle kaleme alınmış olan eser, aslında o günün aydınları için bile ağır sayılabilecek bir ifade tarzına sahip bulunuyor. Yer yer konuşma dilini yansıtmasına rağmen, İlmî ve fikrî izahlara girişilen yerlerde üslup oldukça ağdalı ve ağırdır. Oysa son elli-altmış sene içinde Türkçe'deki sadeleşme ciddi boyutlara ulaşmış, hatta bu alanda uçurum sayılabilecek aşırılığa gidilmiştir. Sıradan aydınlar ve üniversite mezunları değil, din ilimleri alanında öğrenim gören ilahiyat öğrencileri bile eserin dilini anlayamamaktan yakınır olmuşlardır. Çünkü artık kimse "zevceyn beynin ve not;de" demiyor, "karı koca arasında" diyor ve "beyin" kelimesini de kafa tasının içindeki beyin olarak anlıyor. Eserin İlmî özelliğini ve yazarın üslubunu zedelemeden dilinin günümüz Türkçesine uyarlanması gerekiyordu. İşte bu yapılmaya çalışıldı.
2.Eserin tertibi: Eserin ilk baskısında ve ondan sonraki ofset baskılarında âyetlerin asıllarma ve meâllerine sıra numarası verilmemişti. Tefsire yardımcı olmak üzere başka sûrelerden alman âyetlere de rakam verilmemişti. Bu âyetlerin çoğu zaman sadece metni konulmuş, fakat ne anlama geldiği meâlen dahi açıklanmamıştı. Bütün bunlar eserden istifadeyi güçleştiriyor,, hatta birçoklan için im ve not;kansız kılıyordu. Oysa böylesine ciddî bir eserde âyet numaraları bulunmalıydı. Başka sûrelerden alınmış olan âyetlerin veya âyet meâllerinin de yerleri gösterilmeliydi. Bunlar da yapıldı. Ayrıca tefsiri yapılan bölümün daha iyi anlaşılması için başka sûrelerden alman âyetlerden meâli verilmeyenlerin de meâlleri verildi ve bunların tara-fımızdan ilave edildiği belirtilmek üzere italik harflerle dizildi.
3.Hadislerin tahrici: Yine ilk baskıda ve onu takip eden baskı-larda hadisler bazen metin olarak konulmuş, fakat Türkçe'si verilmemiş; bazen de Türkçe'siyle yetinilmiş, metni ihmal edilmiştir. Oysa bu hadislerin hem asıl metinleri, hem de hangi hadis kitabında bulunduğu dipnotlarda gösterilmeliydi. Bunların da kaynakları gös-terildi. Bu çalışmayı Doç. Dr. Nusrettin Bolelli gerçekleştirdi.
4.Tefsir kaynakları: Bu zamana kadar yapılan baskılarda çeşitli tefsir kaynaklarından ve diğer eserlerden yapılan nakillerin yerleri de gösterilmemiş, sadece: "Şu eserde diyor ki..." veya "filân zat diyor ki..." gibi ifadelerle yetinilmişti. Halbu ki okuyucuya kolaylık sağlanması veya ilgi duyanların müracaat etmeleri açısından nakil yapılan yerlerin dipnotlarda gösterilmesi faydalı olurdu. Bunlar da imkanlar ölçüsünde gösterildi. Yaptığımız bu çalışmada tefsir kitaplarından yapılan nakillerin yerlerinin tesbiti Abdullah Yücel tarafın ve not;dan gerçekleştirildi.
5.Tashih ve açıklama: Eserde yalnız meâl olarak verilip açıklamaya ihtiyaç duyulan yerlerde gerekli açıklamalar yapılmış ve bunların tarafımızdan yapıldığına işaret edilerek dipnotlarda gösterilmiştir.
Ayrıca eserin sadeleştirilmesi esnasında, tefsire yardımcı olmak üzere başka sûrelerden alman âyetlerin ait oldukları sûre isimlerinden dalgınlıkla yanlış verilmiş olanlar da düzeltilmiştir. Bazı âyet metinlerinde görülen dizgi hataları da giderilmiştir. Yine bu cümlden olarak kelimelerdeki benzerlik ve anlayış farkından kaynaklanan ufak tefek yanılgılara da işaret edilerek dipnotlarda gösterilmiştir. Bunların dışında eserin muhtevasına asla dokunulmamıştır. Çünkü dinî ve İlmî sahalarda şöhret bulmuş olan eserlerin aynen muhafaza edilmesi büyük önem taşımaktadır. Buna da yeterince riayet edildi.
6.Rical, fihrist ve lügatçe: Eserde geçen özel isimlerin ve şa-hısların alfabetik bir fihrist içinde yer alması, artık ilmi eserlerde aranan ve vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Bütün özel isimlerin yer aldığı biyografik bir fihristi ayrı bir cilt halinde sunmayı ve konu başlıklarını da aynı cilt içinde yine alfabetik sırayla vermeyi uygun bulduk. Ayrıca tefsirde geçen bazı kelime ve terimlerle ilgili bir lügatçe ilave ettik. Böyle yaptığımız takdirde eserden bütünüyle istifadeyi daha da kolaylaştıracağımıza inanıyoruz.
Yapmış olduğumuz bu çalışmalar esnasında bizlere yardımcı olan ve eserin sadeleştirilmesinde önemli katkıları bulunan Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Öğretim Üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Nedim Yılmaz, Prof. Dr. Muhsin Demirci, D. İş. Bşk. İst. Haseki Eğitim Merkezi Emekli Müdürü Mahmut Özakkaş (merhum) ve aynı Eğitim Merkezi hocalarından (halen Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakül ve not;tesi Öğretim üyesi) Dr. İbrahim Tüfekçi'ye teşekkürü bir borç biliriz.
Hedefimiz, eserden istifadeyi kolaylaştıracak yolları açmak ve değerli okuyucularımıza yardımcı olmaktır. Çaba ve emek bizden, muvaffakiyet Allah'tandır.
Haziran/1992
Sadeleştirenler
Prof. Dr. İsmail KARAÇAM Yrd. Doç. Dr. Emin IŞIK Doç. Dr. Nusrettin BOLELLİ Abdullah YÜCEL
1.Cild İçindekiler
Önsöz 9
Mukaddime 17
Terceme nedir ve nasıl olur? 19
Kur'ân-ı Kerim'in tarifi ve diğer isimleri 30
Sûrenin tarifi 33
ve Acirc;yetin tarifi ve açıklaması 33
Mushaf ve Kur'ân-ı Kerim'in yazılışı 35
Tefsir ve te'vil hakkında açıklama 36
"Meâl" kelimesinin mânâsı 40
Kur'ân-ı Kerim'in faziletleri 40
Fâtiha Sûresi 45
Fâtiha sûresinin isimleri 47
Kur'ân'm nüzûlü, sûrelerin ve âyetlerin Mekkı ve Medenî oluşları ... 49
İlk nâzil olan sûre ve âyetler 50
İlâhî vahyin başlangıcı 50
Besmelenin Fâtiha'dan bir âyet olup olmaması 57
Besmelenin tahlili 59
"Allah" ismi 60
Tanrı ve diğer kavramlar "Allah" ismi ile eşanlamlı olabilir mi? ... 65
"Rahmân" ismi ve nasıl terceme edileceği 72
"Rahim" ismi ve "Rahmân" ile farkları 74
Besmelenin mümkün olan tercemeleri 80
Besmelenin yüce tefsiri 82
Besmelenin hükümleri 84
Fâtiha sûresinin meâli 91
Tahlil ve te'vil 98
Hamd ile şükrün farkı 99
Hamdin mertebeleri 102
Cüzî ve küllî irade 119
Dinin tarifi 122
Din ve diyanet ne demektir? 128
Vatan ne demektir? 131
Şeriat dilinde ibadetin mânâsı 133
Niyetin mânâsı ve nerelerde şart olduğu 134
İmam ve cemaat 149
Müşriklerin kısımları 151
Hidayetin mânâsı 154
Hıristiyanların ve Yahudilerinmüşriklerden farkı 171
Bakara sûresi 181
Hurûfu mukattâa hakmda tefsircilerin görüşleri 188
Takva nasıl gerçekleşir? 202
Takvanın dereceleri 203
Gabya iman 205
Ehli sünnete göre İlâhî hakikatler 206
Bir şeyi tasdik nasıl olur? 212
İcmali ve tafsili iman 213
İslâm dinin hedefi ve iman ağacı 215
İslâm dini iman ve amel toplamıdır 217
Namazın kılmışı ve İslâm teşkilatının esası 218
Rızık ne gibi şeylerdir? 223
İnfak neleri kapsar? 223
İlâhî kitaplara iman 226
ve Acirc;hiret yurdu ebedî hayattir 228
Küfür nedir, nasıl olur? 235
Kalp nasıl mühürlenir? 240
Kafirler ve münafıklar 244
"Nefis" ne demektir? 250
Şeytan neye derler? 262
Allah korkusunun lüzûmu ve önemi 271
Melek düşüncesi 279
Endad (Allah’a koşulan ortakların mânâsı 285
Kur’an’da şüpheye düşmek haksızlıktır 286
Salihât ve cennetin mânâsı 290
Darbı mesel tabirinin açıklaması 295
Hidayet ve sapıklığın yaratıcısı birdir 296
Yedi gök hakkındaki iki düşünce 306
Halifenin mânâsı ve insanlığın hilâfeti 312
Melâike ve melek nedir? 314
Mîrac haberleri 318
Secdenin mahiyeti 328
îblis hakında açıklama 330
Hz. ve Acirc;dem’in oturduğu cennet nerede? 331
İsrail hakkında malûmat 341
Yahudilerin Tevrat’ı bozmaları 343
"Türkçe Kur’ân" gibi tabirlerden kaçınmalı 343
Sabır ve alışkanlık 346
İsrailoğulları hakkında on iki hatırlatma 350
"Nebi" kelimesinin asli ve nebinin resulden daha genel olduğu ... 371
Yahudiler 375
Hıristiyanlar 375
Sâbiîler 376
Bakara (sığır) kesme emrinin sebebi 386
Dünya hayatı ve dünyanın mahiyeti 399
İsa ve Meryem’in isimlendirilmeleri 401
Rûhul-kudüs 402
Rûhu’l-Kudüs’ten maksat nedir? 407
Cebrail’in vahyi nasıl getirdiği 427
Sihir nedir? 434
Neshin mânâsı 450
İslâm ve ihsanın mânâları 457
Millet, şeriat, din, kavim kelimeleri ve aralarındaki fark 471
İmam, imamet ne demektir? 478
Beytullah ne olarak yapılmış? 480
Makam-ı İbrahim 480
Hz. İbrahim’in duası 481
Menasik ne demektir? 482
Ümmet 483
Kıble 507
Şehitlerin vasıfları 508
Kâbeye dönmenin farz oluşu 512
Kıblenin önemi 517
Zikir ve şükür 523
Allah yolunda öldürülenler 530
"İnnâ lillah ve innâ iley râciûn" demenin mânâsı 532
Safâ ve Merve 537
Hac ve umre 538
İlâh birdir 544
Putperestliğin esası 554
Vahdet-i Vucud meselesi 558
Nefs-i emmâre 565
Şeytan insana neler yaptırır? 565
Kısas nedir? 580
Af ve diyet meselesi 584
Vasiyet 591
Oruç âyeti 605
Misafirler ve hastalar hakkında orucun hükümleri 608
Kur’ân’-ı Kerim’in tarifi 624
İnzal ve tenzil’in mânâları arasındaki fark 625
Hilâli arama ve rüyet 626
Allah’ı tekbir etmenin mânâsı 636